KORPORATİV ŞƏBƏKƏLƏRDƏ İDS/İPS SİSTEMLƏRİNİN SİYASƏT OPTİMALLAŞDIRMASI ÜÇÜN ADAPTİV RİSK-YÖNÜMLÜ YANAŞMA

Authors

  • Aidə Mübariz qızı Mustafayeva tex.f.d.,dos.
  • Tural Elçin oğlu Yarməmmədov

Keywords:

İDS, İPS, şəbəkə təhlükəsizliyi, risk-yönümlü yanaşma, adaptiv siyasət, təhdid modelləşdirmə, dinamik qayda dəsti, korporativ şəbəkələr, kiberhücum, təhlükəsizlik arxitekturası

Abstract

Bu məqalə korporativ şəbəkələrdə İDS və İPS sistemlərinin siyasət idarəçiliyinin optimallaşdırılmasında adaptiv risk-yönümlü yanaşmanın rolunu dərin analitik çərçivədə tədqiq edir. Tədqiqat göstərir ki, ənənəvi imza-əsaslı aşkar etmə modelləri müasir hücumların dinamikliyinə, şifrələnmiş trafik axınlarının çoxalmasına və böyük həcmli şəbəkə mühitlərində dəyişkən davranışlara qarşı kifayət qədər çevik deyil. Adaptiv risk-yönümlü yanaşma təhlükəsizlik qərarlarının yalnız texniki göstəricilərə deyil, həm də aktivlərin kritikliyinə, təhdidin ehtimal və təsir səviyyəsinə, davranış modellərinin anomaliya göstəricilərinə və real vaxt kontekstinə əsaslanmasını təmin edir. Bu model qayda dəstlərinin prioritetləşdirilməsini, yanlış pozitivlərin azaldılmasını, hücumların daha erkən mərhələdə aşkarlanmasını və təhlükəsizlik resurslarının optimal bölüşdürülməsini mümkün edir. Məqalə həm nəzəri əsasları, həm də korporativ infrastrukturda tətbiqi mexanizmləri araşdıraraq nəticəyə gəlir ki, adaptiv risk-yönümlü İDS/İPS siyasəti modern təşkilatlar üçün kiber-müdafiə arxitekturasının əsas strateji elementi kimi çıxış edir.

Published

2025-12-15

How to Cite

Aidə Mübariz qızı Mustafayeva, & Tural Elçin oğlu Yarməmmədov. (2025). KORPORATİV ŞƏBƏKƏLƏRDƏ İDS/İPS SİSTEMLƏRİNİN SİYASƏT OPTİMALLAŞDIRMASI ÜÇÜN ADAPTİV RİSK-YÖNÜMLÜ YANAŞMA. Research Retrieval and Academic Letters, (11). Retrieved from https://ojs.publisher.agency/index.php/RRAL/article/view/7375