Хладагенттердің экологическиялық әсері және озон қабатын қорғау мәселелері

Authors

  • Бақбергенов Ерзат 6В07106-Тоңазытқыш машиналар және кондиционерлеу жүйелері білім беру бағдарламасының 4-курс студенті., Алматы технологиялық университеті, Алматы қ., Қазақстан
  • Амангелдіұлы Олжас 6В07106-Тоңазытқыш машиналар және кондиционерлеу жүйелері білім беру бағдарламасының 4-курс студенті., Алматы технологиялық университеті, Алматы қ., Қазақстан
  • Ильясов Е.С. «Автоматтандыру және робототехника» кафедрасының сеньор-лекторы
  • Джулаева Ж.Т. «Автоматтандыру және робототехника» кафедрасының сеньор-лекторы
  • Жұмахан Нұржан Бейбітұлы

Keywords:

Хладагенттер, Салқындатқыш газдар, Экологиялық әсер, Озон қабаты, Озон қабатын бұзу, Монреаль протоколы, Климаттық өзгерістер, Табиғи хладагенттер (аммиак, CO₂, пропан), HFC (гидрофторкөміртектер), Экологиялық таза технология

Abstract

Хладагенттер (тоңазытқыштар мен кондиционерлерде қолданылатын салқындатқыш газдар) экологияға әсері жағынан маңызды болып табылады. Классикалық хладагенттер, әсіресе CFC және HCFC, озон қабатына зиян келтіріп, ультракүлгін сәулелердің жер бетіне түсуін арттырады, бұл тері қатерлі ісігі, көру қабілетінің бұзылуы және экожүйелердің деградациясына әкеледі.

Озон қабатын қорғау мақсатында Монреаль протоколы қабылданып, зиянды хладагенттердің қолданылуы азайтылуда. Қазіргі таңда экологиялық таза альтернативті газдар (HFC, табиғи хладагенттер: аммиак, CO₂, пропан) қолданылады, олар озон қабатына зиянсыз және климаттық өзгерістердің әсерін төмендетуге көмектеседі

Published

2025-12-15

How to Cite

Бақбергенов Ерзат, Амангелдіұлы Олжас, Ильясов Е.С., Джулаева Ж.Т., & Жұмахан Нұржан Бейбітұлы. (2025). Хладагенттердің экологическиялық әсері және озон қабатын қорғау мәселелері. Research Retrieval and Academic Letters, (11). Retrieved from https://ojs.publisher.agency/index.php/RRAL/article/view/7410